Ukraina: Eksport, Inwestycje, Odbudowa
Polska jest pierwszym państwem w Europie, którego regulacje związane z ubezpieczaniem eksportu i inwestycji zagranicznych uwzględniły wojnę w Ukrainie, dzięki czemu możliwe jest kompleksowe wsparcie ekspansji polskiego biznesu w tym kraju i jednocześnie czynny udział w jego odbudowie i modernizacji.
28 września weszła w życie znowelizowana przez parlament ustawa o ubezpieczeniach gwarantowanych przez Skarb Państwa, która umożliwia KUKE ponownie obejmowanie ochroną inwestycji polskich firm w Ukrainie, pomimo ciągle trwającej tam wojny. Ustawodawca zdecydował, że choć ryzyko jest bardzo wysokie, to ze względu na interes państwa należy zapewnić naszym przedsiębiorcom ubezpieczenie ich nakładów na inwestycje oraz zagwarantować spłatę 100 proc. wartości kredytów inwestycyjnych, by przekonać również banki do finansowania ich klientów zainteresowanych aktywnością u naszego sąsiada. Dzięki temu jesteśmy systemowo w pełni przygotowani do wsparcia polskiego biznesu na ukraińskim rynku.
Polska jest też pionierem w zainicjowaniu ubezpieczenia branży transportowej od ryzyka wojny. Polskie i zachodnie firmy spedycyjne na Ukrainę nie jeżdżą, ponieważ praktycznie nie jest możliwe zreasekurowanie w Europie na rynku komercyjnym ubezpieczenia ryzyka z tym związanego i za całość przewozów odpowiadają podmioty ukraińskie. KUKE jako pierwsza instytucja będzie mogła reasekurować ubezpieczenia casco i cargo dla polskich przewoźników wystawione przez polskich ubezpieczycieli. Turaj jednak musimy poczekać na zgodę Komisji Europejskiej, by móc stosować ten instrument.
Aktywność KUKE na rynku ukraińskim opiera się na trzech filarach.
Pierwszy filar to wspieranie bieżącej działalności polskich firm. Kontynuujemy ubezpieczenia eksportu towarów, w czym – warto przypomnieć – w 2022 r. byliśmy wyjątkiem wśród agencji kredytów eksportowych i towarzystw ubezpieczeń na całym świecie . Od początku wojny objęliśmy ochroną dostawy wszelkiego rodzaju dóbr z polskich firm wartości ok. 2 mld zł przy praktycznie zerowej szkodowości, co oznacza, że ukraińscy kontrahenci rzetelnie płacą za zamówiony towar. Miesięcznie ubezpieczamy sprzedaż na poziomie sprzed wybuchu wojny i rośniemy wraz z dynamicznie zwiększającym się polskim eksportem do Ukrainy, która w połowie 2023 r. jest naszym 8. rynkiem eksportowym. Największy udział w ubezpieczonym przez KUKE eksporcie mają branże: spożywcza (ok. 20 proc. portfela), tworzyw sztucznych (15 proc.), chemiczna i budowlana (10 proc.) oraz metalowa (6 proc.). Duży udział mają również firmy z sektorów: paliwowego, farmaceutycznego, motoryzacyjnego i odzieżowego. Szybko przybywa zarówno polskich eksporterów, jak i ukraińskich kontrahentów, których ich rzetelność płatnicza, pomimo skomplikowanej sytuacji, utrzymuje się na dobrym poziomie. Do tego filaru zaliczamy również ubezpieczenia transportu.
- Drugi filar to ubezpieczanie inwestycji polskich firm w Ukrainie od ryzyka politycznego (w tym działań wojennych) i gwarantowania polskim bankom spłaty finansowania udzielonego na inwestycje np. w formule project finance czy na finansowanie przejęć. Polscy przedsiębiorcy przed lutym 2022 r. nie korzystali na szerszą skalę z takiego wsparcia. Zachęcamy więc, by zwłaszcza w obecnej sytuacji podwyższonego ryzyka ubezpieczać budowę nowego zakładu produkcyjnego, centrum dystrybucji, magazynów czy też akwizycji lokalnych firm. W tym filarze mieści się również zachęcanie zagranicznych inwestorów do lokowania produkcji lub oddziałów w Polsce, aby stąd prowadzić działalność w Ukrainie jak i na innych rynkach. KUKE jest w stanie zagwarantować finansowanie takich inwestycji (II filar) i jednocześnie wspierać ich bieżące funkcjonowanie (I filar).
- Trzeci filar jest związany bezpośrednio z odbudową i modernizacją Ukrainy. Pomoc ze strony KUKE polega przede wszystkim na tym, że dla poszczególnych projektów jak np. odtwarzanie zniszczonej infrastruktury energetycznej czy drogowej, budowa nowych obiektów użyteczności publicznej, inwestycje firm z innych krajów, znajdujemy finansowanie i gwarantujemy instytucjom finansowym jego spłatę, w zamian za włączenie do tych projektów polskich przedsiębiorstw. KUKE będzie się angażować, jeśli co najmniej 30 proc. prac i dostaw komponentów będzie pochodziło z Polski. Wsparcie może więc dotyczyć producentów z całego spektrum branż, jak i firm usługowych, projektowych czy wykonawczych. Kwestia finansowania modernizacji ukraińskiej gospodarki jest ciągle nierozstrzygnięta. Z odbudową nie można czekać na koniec wojny, jednak z powodu ryzyka, jakie niosą trwające działania zbrojne, faktycznie niewiele pieniędzy wobec skali potrzeb płynie od międzynarodowych instytucji. Tak jak KUKE kontynuowała wsparcie polskiego biznesu w Ukrainie oraz wzajemnej wymiany handlowej od początku rosyjskiej agresji, tak teraz przechodzi do kolejnej fazy współpracy gospodarczej między obydwoma krajami poprzez możliwość finansowego zaangażowania w konkretne projekty służące odbudowie Ukrainy.
Zachęcamy firmy i banki zainteresowane rynkiem ukraińskim do kontaktu z KUKE. W znajdowaniu okazji inwestycyjnych i projektów warto też skorzystać z pomocy Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu.