Ukraina, Rosja, Białoruś - szczegółowe informacje o Polisie bez Granic

Wstęp i dane kontaktowe

24 lutego 2022 r., w dniu rozpoczęcia działań zbrojnych przez Rosję przeciwko Ukrainie, bank centralny Ukrainy ogłosił moratorium na realizowanie płatności zagranicznych (z pewnymi wyjątkami w zakresie towarów "krytycznego importu"), co de facto oznacza zakaz przelewów walutowych z Ukrainy na zewnątrz. W związku z tym KUKE z dniem 25 lutego 2022 r. zmuszona była do anulowania wszystkich limitów kredytowych na kontrahentów z Ukrainy.

Z kolei nałożenie przez Unię Europejską kolejnych sankcji na Rosję, obejmujących m.in. wykluczenie rosyjskich banków z systemu międzynarodowych rozliczeń SWIFT, spowodowało z dniem 28 lutego 2022 r. anulowanie przez KUKE wszystkich limitów kredytowych na kontrahentów z Rosji. Tym samym, do odwołania, nie jest możliwe uzyskanie ubezpieczenia należności za eksportowane do tego kraju przez polskie firmy towary. Podobne decyzje podjęły agencje kredytów eksportowych z innych krajów europejskich.

Unia Europejska rozszerzyła także sankcje ekonomiczne na Białoruś i niektórych jej obywateli. Ograniczenia dotyczą m.in. handlu towarami wykorzystywanymi do produkcji lub wytwarzania wyrobów tytoniowych, paliw mineralnych, substancji bitumicznych i gazowych, produktów węglowodorowych, produktów zawierających chlorek potasu („potaż”), produktów drzewnych, cementowych, wyrobów z żelaza i stali oraz wyrobów z gumy. Limity kredytowe na kontrahentów z Białorusi nadane przed 24 lutego 2022 r. wciąż obowiązują, jednak nie są już przyznawane nowe.

W związku z ustawicznym zaostrzaniem przez Unię Europejską restrykcji wobec Rosji i Białorusi zdecydowanie rekomendujemy bieżące śledzenie informacji o kolejnych sankcjach. Mają one charakter zarówno gospodarczy, jak też indywidualny i są stale rozszerzane. Więcej informacji o nałożonych sankcjach znajduje się na stronie Rady UE. Akty prawne, na podstawie których wprowadzane są unijne środki ograniczające, publikowane są w Dzienniku Urzędowym UE.

Wszelkie pytania związane z obecnymi wydarzeniami za wschodnią granicą prosimy kierować:

• na infolinię: (22) 108 99 70 i 801 060 106
• na mail: obslugaklienta@kuke.com.pl
• w sprawie ryzyka produkcji na mail: bzr.kuke@kuke.com.pl

Sankcje

1. W przypadku nałożenia sankcji na kraj trzeci (znajdujący się na liście krajów PbG, przy założeniu posiadania limitu kredytowego), które uniemożliwią realizację umowy sprzedaży lub przyczynią się do braku płatności będziemy mieć do czynienia z wypadkiem ubezpieczeniowym z § 4 OWU PbG?

W przypadku nałożenia sankcji przez RP, UE lub kraj trzeci (§ 4 pkt 3 lub 7 OWU PbG), objęte są ochroną Należności, jeżeli data Dostawy miała miejsce przed nałożeniem sankcji, o ile sankcje te:

• są bezpośrednią przyczyną nieotrzymania Należności oraz
• zostały nałożone w ciągu 30 dni, licząc od Terminu płatności (§ 5 ust. 2 pkt 2 OWU PbG),

przy założeniu, że inne warunki z OWU PbG zostały spełnione (m.in. był czynny Limit kredytowy).

Natomiast gdy towar / usługa lub Kontrahent znajdą się na listach sankcyjnych przed Dostawą towaru, to należy wstrzymać wysyłki. Za Należności powstałe po nałożeniu sankcji KUKE nie ponosi odpowiedzialności w ogóle (także z tytułu innych zdarzeń). KUKE nie może wspierać (ubezpieczać) zakazanego sankcjami handlu. Jest to niezgodne z prawem unijnym, a odpowiedzialność jest wyłączona na podstawie § 5 ust. 2 pkt 1 OWU PbG.

Generalna zasada obejmowania ochroną zdarzeń przyszłych i niepewnych:

W przypadku zaistnienia już zdarzeń (nawet przed Terminem płatności), jeśli mają charakter ogólny (w szczególności dotyczy to sankcji czy wojny), zdarzenie nie jest już przyszłe i niepewne w stosunku do Należności, które powstały po dacie wystąpienia tego zdarzenia (zgodnie z OWU PbG datą powstania Należności jest data Dostawy towaru/usługi). Oznacza to, że zdarzenie już zaszło, więc co do zasady nie podlega ubezpieczeniu. W rezultacie, w przypadku ogłoszenia sankcji (np. moratorium, odłączenia Rosji od SWIFT) czy wybuchu wojny przed datą Dostawy, Należności nie są obejmowane ochroną ubezpieczeniową z tytułu tych zdarzeń. Natomiast KUKE udziela ochrony od pozostałych zdarzeń wskazanych w § 4 OWU PbG, w tym opóźnienia w zapłacie.

2. Czy na dzień 1.03.2022 r. tranzyt towarów przez Białoruś i Rosję nie jest zabroniony?

O ile sprzedaż nie narusza lub nie powoduje niewykonania przez Ubezpieczającego lub Kontrahenta przepisów prawnych, decyzji i zarządzeń organów państwowych lub administracyjnych dotyczących handlu zagranicznego lub obrotu dewizowego obowiązujących w ich krajach, to jest ona możliwa. Ubezpieczający we własnym zakresie zobowiązany jest sprawdzić, czy nie narusza przepisów sankcyjnych.

Moratorium

3. Moratorium – czy jest to zdarzenie objęte ochroną ubezpieczeniową?

Moratorium jest zdarzeniem objętym ochroną w ramach tzw. ryzyka politycznego - § 4 pkt 4 OWU PbG.

Odpowiedzialność KUKE jest wyłączona w przypadku szkód powstałych na skutek moratorium, jeżeli moratorium ogłoszono po upływie 30 dni, licząc od Terminu płatności (§ 5 ust. 2 pkt 2 OWU PbG). A więc jest odpowiedzialność KUKE, jeśli moratorium ogłoszono do 30 dni licząc wstecz od ustalonego Terminu płatności.

W sytuacji, gdy moratorium płatnicze zostało ogłoszone 24.02.2022 r., KUKE ponosi odpowiedzialność z tytułu tego zdarzenia za FV z Terminem płatności od 25.01.2022 r., o ile moratorium miało bezpośredni wpływ na brak płatności, a data Dostawy towaru (wydania) była przed jego ogłoszeniem.

Generalna zasada obejmowania ochroną zdarzeń przyszłych i niepewnych znajduje się w odpowiedzi na pytanie 1.

Odłączenie Rosji od systemu SWIFT

4. Planowaliśmy wysyłkę towaru do kontrahenta z Rosji o wartości 50 000 EUR. Czy nasza polisa będzie obowiązywać: a) jeśli zawieszone zostaną transakcje SWIFT? b) jeśli towar zostanie przejęty / zatrzymany itp.?

Odłączenie Rosji od systemu płatności SWIFT i związana z tym niemożność lub opóźnienie w dokonywaniu transferu Należności uiszczanych w związku z Umową sprzedaży, spowodowane wydarzeniami politycznymi, jest zdarzeniem objętym ochroną ubezpieczeniową w ramach ryzyka politycznego (§ 4 pkt 5 OWU PbG), o ile transfer Należności nie będzie możliwy w inny sposób (Rosja może przygotować alternatywne rozwiązania).

Odpowiedzialność KUKE jest wyłączona w przypadku szkód powstałych na skutek ww. zdarzenia, jeżeli miało ono miejsce po upływie 30 dni, licząc od Terminu płatności (§ 5 ust. 2 pkt 2 OWU PbG).

Generalna zasada obejmowania ochroną zdarzeń przyszłych i niepewnych znajduje się w odpowiedzi na pytanie 1.

Wojna

5. Czy w związku z realizacją zdarzenia polegającego na sile wyższej (wojna), KUKE może potwierdzić, że w dniu 24.02.2022 r. zaszedł wypadek – § 4 pkt 8 OWU PbG dla należności, dla których nie minął termin płatności?

Wojna jest zdarzeniem objętym ochroną w ramach siły wyższej - § 4 pkt 8 OWU PbG.

Odpowiedzialność KUKE jest wyłączona w przypadku szkód powstałych na skutek wojny, jeżeli wystąpiła później, niż w ustalonym Terminie płatności. Jeżeli wojna wybuchła po Terminie płatności, to nie można twierdzić, że szkoda powstała wskutek wojny, której w wyznaczonym Terminie płatności jeszcze nie było (§ 5 ust. 2 pkt 3 OWU PbG).

W sytuacji, gdy wojna wybuchła 24.02.2022 r., KUKE ponosi odpowiedzialność z tytułu tego zdarzenia za FV z Terminem płatności od 25.02.2022 r., o ile wojna miała bezpośredni wpływ na brak płatności, a data Dostawy towaru (wydania) była przed wybuchem wojny.

Generalna zasada obejmowania ochroną zdarzeń przyszłych i niepewnych znajduje się w odpowiedzi na pytanie 1.

6. W związku z wydarzeniami na Ukrainie prosimy o potwierdzenie, czy wprowadzenie stanu wojennego w Ukrainie, działania wojenne prowadzone przez wojska rosyjskiej, działania wojenne prowadzone przez wojska białoruskie spełnia definicję wypadku ubezpieczeniowego (§ 4 OWU PbG).

Tak, będzie to ryzyko siły wyższej - § 4 pkt 8 OWU PbG. Więcej informacji znajduje się w odpowiedzi na pytanie 5.

7. Co w sytuacji, gdy klient ma wystawione dwie faktury, a wojna wybuchła po upływie terminu płatności faktury pierwszej, ale przed upływem terminu płatności faktury drugiej?

Ochrona ubezpieczeniowa obejmuje ryzyko nieotrzymania Należności w wyniku różnych zdarzeń wskazanych w § 4 OWU PbG. W przypadku FV pierwszej nie będzie odpowiedzialności z tytułu siły wyższej (wojny) ze względu na ograniczenie odpowiedzialności w § 5 ust. 2 pkt 3 OWU PbG (wojna wybuchła po Terminie płatności – a więc nie można powiedzieć, że szkoda powstała wskutek wojny, której na wyznaczony moment płatności jeszcze nie było). Ale to nie oznacza, że nie można w takiej sytuacji „skorzystać” z katalogu pozostałych zdarzeń wskazanych w § 4 OWU PbG (np. opóźnienie, prawna niewypłacalność). W przypadku FV drugiej – tutaj przyczyną szkody może już być wojna (bo nie zadziała ograniczenie z § 5 ust. 2 pkt 3 OWU PbG), ale wojna musi być bezpośrednią przyczyną szkody, sam wybuch wojny nie musi oznaczać automatycznie powstania szkody.

Więcej informacji znajduje się w odpowiedzi na pytanie 5.

Opóźnienie

8. Niezależnie od innych zdarzeń klient ma prawo do uzyskania odszkodowania z tytułu przewlekłej zwłoki. Chodzi o sytuację, w której: występuje ryzyko polityczne, § 4 pkt 3-7 OWU PbG, ale zdarzenia te miały miejsce po upływie 30 dni po terminie płatności, więc klient nie ma prawa do uzyskania odszkodowania z tego tytułu, LUB mamy wojnę (§ 4 pkt 8 OWU PbG), ale wybucha ona po terminie płatności, więc klient nie ma prawa do uzyskania odszkodowania z tego tytułu, ale klient terminowo (w ciągu 60 dni od daty płatności) zlecił windykację, która w ciągu 60 dni okazała się nieskuteczna. Czy w tym przypadku klient otrzyma odszkodowanie z tytułu przewlekłej zwłoki/opóźnienia?

Przy zachowaniu innych postanowień umowy klient może otrzymać odszkodowanie z tytułu opóźnienia.

Dostawa

9. Czy jeśli zgodnie z definicją "Dostawa towaru/usługi następuje w dniu wydania towaru bądź realizacji usługi zgodnie z warunkami określonymi w Umowie sprzedaży." To ochrona rozpoczyna się od daty wydania towaru przewoźnikowi?

Ochrona rozpoczyna się od daty Dostawy (wydania) towaru Kontrahentowi, ale niekoniecznie przewoźnikowi – w zależności od obowiązujących zapisów Umowy sprzedaży lub reguł Incoterms może tak być, ale nie musi. Z punktu widzenia Incoterms kluczowy jest moment przejścia ryzyka (transfer of risk) wiążący się z dostawą (delivery), który jest jednoznaczny z momentem dostarczenia towaru Kontrahentowi na potrzeby wykonania Umowy ubezpieczenia. Ogólnie do przejścia ryzyka dochodzi z chwilą dostawy, zaś dostawa ma miejsce wraz ze zrealizowaniem przez sprzedawcę (Ubezpieczającego) obowiązków w zakresie transportu.

Data Dostawy towaru (wydania) musi nastąpić w okresie obowiązywania Limitu kredytowego (§ 3 ust. 2 pkt 3 OWU PbG w zw. z def. Należności – za powstanie Należności przyjmuje się datę Dostawy).

10. Samochód z towarem wyjechał do firmy ukraińskiej w dniu 23.02.2022 r., przekroczył granicę. Niestety nie dotarł do Kontrahenta, nie można go zlokalizować. Z kierowcą nie ma kontaktu. Co wówczas z naszym ubezpieczeniem?

Wszystko zależy od tego, na jakie warunki Dostawy (wydania) towaru umówiły się strony kontraktu - jeżeli zgodnie z warunkami kontraktu we wskazanej sytuacji nastąpiło wydanie towaru, to taka Należność będzie ubezpieczona.

Określenie przez strony warunków wydania towaru może nastąpić np. poprzez odwołanie się do odpowiedniego Incoterms lub w inny sposób. Incoterms zawierają modelowe rozwiązania określające rozkład obowiązków w zakresie dostawy (delivery) między sprzedawcą i kupującym. Z punktu widzenia Incoterms kluczowy jest moment przejścia ryzyka (transfer of risk) wiążący się z dostawą (delivery), który jest jednoznaczny z momentem dostarczenia towaru Kontrahentowi na potrzeby wykonania Umowy ubezpieczenia. Ogólnie do przejścia ryzyka dochodzi z chwilą dostawy, zaś dostawa ma miejsce wraz ze zrealizowaniem przez sprzedawcę obowiązków w zakresie transportu.

Kontynuacja wysyłek, anulacja limitów kredytowych

11. Proszę o wyjaśnienie co oznacza rekomendacja KUKE dotycząca zaprzestania wysyłki towaru? Jeżeli KUKE nie zamknęło limitu, a Klient nie zastosuje się do tej rekomendacji, to nie będzie miał ochrony ubezpieczeniowej na zrealizowane wysyłki?

Do momentu, gdy czynny jest Limit kredytowy, nie ma przeterminowań pow. 60 dni i klient nie złoży wniosku o windykację, to KUKE nie może „zakazać” wysyłek (stąd jedynie rekomendacja). Konieczność wstrzymanie wysyłek pojawia się dopiero na etapie złożenia wniosku windykacyjnego, gdy klient uzgadnia z KUKE warunki dalszej sprzedaży (§ 16 ust. 3 pkt 1 OWU PbG).

Czyli od 1 do 60 dnia przeterminowania klient teoretycznie, zgodnie z OWU PbG, może robić wysyłki, ale w obecnej sytuacji nie jest to wskazane. Należy również mieć na uwadze obowiązek klienta dotyczący minimalizacji szkody, który wynika z art. 826 KC oraz wyłączenie odpowiedzialności w przypadku przeterminowanych Należności (§ 5 ust. 1 pkt 9 OWU PbG).

25.02.2022 r. KUKE anulowało Limity kredytowe na Kontrahentów z Ukrainy, a w dniu 28.02.2022 r. KUKE anulowało Limity kredytowe na Kontrahentów z Rosji, co oznacza brak ochrony dla dalszych wysyłek (chyba że w Umowie ubezpieczenia ma zastosowanie Klauzula zmiany terminu obowiązywania Decyzji limitowej dot. obniżenia lub anulowania dotychczasowego Indywidualnego Limitu kredytowego 3081).

Natomiast w przypadku Kontrahentów z Białorusi – Limity kredytowe obowiązujące na chwilę obecną (8.03.2022 r.) nie zostały anulowane, natomiast ustalanie nowych Limitów kredytowych jest aktualnie wstrzymane.

Ochrona ubezpieczeniowa w dalszym ciągu jest zachowana dla Kontrahentów, dla których są czynne Limity kredytowe. Tak więc sprzedaż do firm posiadających czynne limity w ramach Polisy bez Granic po spełnieniu wszystkich warunków Umowy Ubezpieczenia będzie objęta ochroną ubezpieczeniową.

12. Proszę o informację czy klienci, których należności ubezpieczyliśmy przed pojawieniem się informacji o wyłączeniu limitów dla klientów z Ukrainy są nadal ubezpieczone? Czy ubezpieczenie już nie obejmuje tych należności? Faktury wystawiliśmy klientowi 25.01.2022 r. i 15.02.2022 r. z terminem wymagalności określonym na kwiecień 2022 r.

Ubezpieczone będą Należności, w przypadku których Dostawa miała miejsce w okresie obowiązywania Limitu kredytowego (§ 3 ust. 2 pkt 3 OWU PbG, definicja Należności). Jeżeli w przypadku ww. FV Dostawa towaru odbyła się przed anulowaniem Limitu kredytowego (tj. do dnia otrzymania przez Ubezpieczającego decyzji o anulowaniu Limitu kredytowego, z zastrzeżeniem ew. obowiązywania klauzuli 3081 – patrz odpowiedź do pkt 11), to takie Należności będą ubezpieczone (oczywiście przy uwzględnieniu innych warunków umowy ubezpieczenia). 

Windykacja, likwidacja, data szkody

13. Czy w przypadku wybuchu wojny lub ogłoszenia moratorium przed upływem terminu płatności, klient może zlecić windykację od razu (nie musi czekać aż termin płatności upłynie), a szkoda powstanie nie po 60, a po 90 dniach od zlecenia windykacji (§ 17 ust. 4 OWU PbG)?

Datę powstania Szkody liczy się od zgłoszenia wniosku windykacyjnego, a więc zanim złożone zostanie roszczenie odszkodowawcze, trzeba zgłosić Kontrahenta do windykacji. Zgodnie z § 16 ust. 2 OWU PbG klient zgłasza wniosek o windykację (WW) najpóźniej w 60 dniu od Terminu płatności najdawniej wymagalnej faktury, a więc może to zrobić już w pierwszym dniu po upływie Terminu płatności. WW powinno składać się, gdy płatność stała się wymagalna, nie wcześniej. Jeżeli klient jednak złoży WW wcześniej (przed upływem Terminu płatności), to i tak WW będzie czekał na rozpoczęcie postępowania windykacyjnego do pierwszego dnia przeterminowania. Wcześniejsze złożenie WW nie przyspieszy również daty powstania Szkody - będzie ona liczona od pierwszego dnia przeterminowania, czyli od daty, kiedy WW najwcześniej mógł być złożony.

Moratorium - w związku z brakiem możliwości odzyskania Należności w takim przypadku, KUKE nie będzie ich windykować (oczywiście KUKE będzie się kontaktować z każdym Kontrahentem w celu ustalenia przyczyny braku płatności).

Data Szkody – zgodnie z § 17 OWU PbG, tj.:

Szkoda z ryzyka siły wyższej (wojna) lub ryzyka politycznego (moratorium, sankcje) powstaje w 90 dniu po otrzymaniu przez KUKE wniosku windykacyjnego.

Szkoda z ryzyka handlowego (opóźnienie) powstaje w 60 dniu po otrzymaniu przez KUKE wniosku windykacyjnego.

O tym, czy w danym przypadku Szkoda powstaje w 60 czy 90 dniu od daty otrzymania WW decyduje to, które zdarzenie wystąpiło pierwsze (§ 17 ust. 5 OWU PbG).

Należy również pamiętać, że zdarzenie ubezpieczeniowe (wojna, moratorium, sankcje) musi być bezpośrednią przyczyną braku płatności przez Kontrahenta. Sam fakt np. wybuchu wojny nie musi jeszcze oznaczać, że Kontrahent nie zapłaci. 

14. Czy będą tworzone oddzielne/nowe procedury dla obsługi wniosków windykacyjnych czy też klienci mają działać standardowo przez Ekstranet?

Na chwilę obecną KUKE nie przewiduje nowych procedur windykacyjnych, a więc postępowanie następuję zgodnie z OWU PbG. Natomiast KUKE aktualnie pracuje nad uproszczoną ścieżką likwidacyjną.

15. Z jakich ryzyk KUKE będzie likwidować poszczególne należności?

Ubezpieczający wskazuje w formularzu Roszczenia odszkodowawczego, które zdarzenie spowodowało Szkodę, co jest następnie weryfikowane przez KUKE na etapie likwidacji szkody (zgodnie z zasadą przyjętą w § 17 ust. 5 OWU PbG, że w celu ustalenia daty Szkody dla danej Należności uwzględnia się to zdarzenie, które wystąpiło pierwsze). Zdarzenie ubezpieczeniowe - wojna, moratorium, czy sankcje musi być bezpośrednią przyczyną Szkody (braku płatności).

16. Składając wniosek o windykację do KUKE wskazane jest udokumentowanie wysłania do klienta wezwania do zapłaty. Jak wiadomo Ukraina ogłosiła moratorium na płatności zagraniczne, poza tym mamy w tym wypadku do czynienia z moralnym aspektem sprawy – Ukraina walczy z obcą agresją. W przedstawionej sytuacji wysyłanie wezwania do zapłaty byłoby działaniem wysoce niewskazanym i nie prowadzącym do żadnych konkretnych efektów. W związku z tym prosimy o udzielenie wskazówek co do dalszego działania w tym zakresie.

W Polisie bez Granic nie ma takiego obowiązku.

Zaliczanie wpłat

17. Proszę o informację o kolejności rozliczeń wpłat:

Jak traktowane będą wpłaty od klientów ubezpieczonych z Rosji i Ukrainy? W pierwszej kolejności na stare należności czy według zlecenia z tytułu przelewu?

Zgodnie z OWU PbG – wszelkie wpłaty dokonane do czasu złożenia wniosku o windykację (również z tytułu przedpłat) – zaliczane są zgodnie z księgami rachunkowymi ubezpieczającego (§ 19 ust. 4 pkt 1 OWU PbG), czyli ze wskazaniem Kontrahenta, na którą wierzytelność jest dokonana wpłata.

Wpłaty dokonane po złożeniu wniosku o windykację – na najdawniej wymagalne FV (chronologicznie) zgodnie z § 19 ust. 4 pkt 2 z wyjątkami określonymi w § 19 ust. 4 pkt 2 ppkt a-f OWU PbG.

Jak będzie wyglądać sytuacja w przypadku przedpłaty na nowe zamówienie a posiadaniu na tym kontrahencie należności przed upływem terminu płatności?

Przedpłata nie jest przedmiotem ubezpieczenia – tylko kredyt kupiecki. Dopóki Termin płatności dla Należności w kredycie kupieckim nie minie, a wniosek o windykację nie zostanie złożony, nic się nie dzieje – patrz ww. odpowiedzi odnośnie zaliczania wpłat, składania wniosku o windykację, daty powstania Szkody itd.

Czy KUKE potraktuje to jako zapłatę za nowe zamówienie czy zaspokojenie tego co jest ubezpieczone?

Zgodnie z OWU PbG - wpłaty dokonane do czasu złożenia wniosku o windykację – zaliczane są zgodnie z księgami rachunkowymi ubezpieczającego (§ 19 ust. 4 pkt 1 OWU PbG) - czyli ze wskazaniem Kontrahenta, na którą konkretnie zaległą FV jest dokonana wpłata.

Wpłaty dokonane po złożeniu wniosku o windykację – na najdawniej wymagalne FV (chronologicznie) zgodnie z § 19 ust. 4 pkt 2 z wyjątkami określonymi w § 19 ust. 4 pkt 2 ppkt a-f OWU PbG.

18. Czy w przypadku braku należności przeterminowanych, gdyby była realizowana sprzedaż na przedpłatę, wpłata nie będzie zaliczana na poczet najstarszych faktur, a zgodnie z deklaracją na przedpłatę? Czy możemy realizować sprzedaż na przedpłaty nie narażając się na ewentualne obniżenie salda ubezpieczonego?

Odnośnie zaliczania wpłat – sprzedaż „na przedpłaty” nie jest przedmiotem ubezpieczenia. Zgodnie z OWU PbG - wpłaty dokonane do czasu złożenia wniosku o windykację – zaliczane są zgodnie z księgami rachunkowymi ubezpieczającego (§ 19 ust. 4 pkt 1 OWU PbG) - czyli ze wskazaniem przez ubezpieczającego, na którą konkretnie zaległą FV jest dokonana wpłata.

Wpłaty dokonane po złożeniu wniosku o windykację – chronologicznie zgodnie z § 19 ust. 4 pkt 2 z wyjątkami określonymi w § 19 ust. 4 pkt 2 ppkt a-f OWU PbG.

Ważne: KLAUZULA 3081 (zmiany terminu obowiązywania Decyzji limitowej dot. obniżenia lub anulowania dotychczasowego Indywidualnego Limitu kredytowego).

19. A. Prosimy o potwierdzenie, czy ogłoszenie moratorium wyłącza możliwość korzystania z ochrony utrzymanej w oparciu o klauzulę karencji limitu kredytowego. 

Przykład:

• Limit anulowany 24.02.2022 r., okres karencji to 5 dni czyli wejście w życie 1.03.2022 r.
• Moratorium ogłoszone 23.02.2022 r.
• Odbiorca (z Ukrainy) pojawia się u Ubezpieczającego w dniu 25.02.2022 r.

Pytanie: czy sprzedaż towaru, wydanego w dniu 25.02.2022 r. będzie ubezpieczona?

19. B. Wcześniejsze pytanie dot. Ukrainy rozszerzamy o Rosję:

• Limit anulowany 28.02.2022 r., okres karencji to 5 dni czyli wejście w życie 5.03.2022 r.
• Odłączenie od SWIFTu 28.02.2022 r.
• Odbiorca (z Rosji) pojawia się u Ubezpieczającego w dniu 2.03.2022 r.

W przypadku ogłoszenia moratorium (24.02.2022 r.) czy odłączenia Rosji od SWIFT (ogłoszone w weekend 26-27.02.2022 r.) przed powstaniem Należności (wydanie towaru: 25.02.2022 r. w przypadku moratorium 2.03.2022 r. w przypadku odłączenia od SWIFT), nie są one obejmowane ochroną ubezpieczeniową od ryzyk, które już zaszły.

Generalna zasada obejmowania ochroną zdarzeń przyszłych i niepewnych znajduje się w odpowiedzi na pytanie 1.

Natomiast w przypadku zastosowania w umowie Klauzuli zmiany terminu obowiązywania Decyzji limitowej dot. obniżenia lub anulowania dotychczasowego Indywidualnego Limitu kredytowego (3081) dla ww. dostaw będzie ochrona z tytułu opóźnienia, ponieważ wydanie towaru miało miejsce w okresie tzw. karencji (oczywiście przy spełnieniu pozostałych warunków ubezpieczenia).

Ryzyko produkcji

20. Kupiliśmy surowce do produkcji w okresie trwania ubezpieczenia produkcji, dostaliśmy informację, o wycofaniu się klienta na skutek działań wojennych. Zgłaszamy szkodę na wartość poniesionych kosztów. Co z zakupionymi surowcami? 

Surowce mogą być objęte ochroną ubezpieczeniową w ramach Ryzyka produkcji - § 5 ust. 2 pkt 1 Warunków szczegółowych (WS). 

21. Produkcja jest w toku. Cześć zamówienia jest wyprodukowana, a część jeszcze nie. Sytuacja klienta jak powyżej. Nie dojdzie do sprzedaży. Co z wyprodukowaną częścią i co z surowcami? Produkcja została ukończona, ale nie dojdzie do sprzedaży przez wycofanie się klienta w związku z wojną. Zgłaszamy szkodę przedstawiając koszty surowców i produkcji. Co z towarem?

Jeżeli towar został wyprodukowany, to ochroną również mogą być objęte wszystkie koszty, które klient poniósł przy produkcji towaru, o ile mieszczą się w katalogu wskazanym w § 5 ust. 2 WS (oczywiście przy spełnieniu pozostałych warunków Umowy ubezpieczenia, m.in. że koszty te powstały w okresie obowiązywania Indywidualnego limitu kredytowego - § 5 ust 7 WS, czy zostały poniesione po zawarciu kontraktu i w celu jego wykonania – § 5 ust. 1 WS).

Zgodnie z § 5 ust. 14 WS w przypadku wystąpienia zdarzenia ubezpieczeniowego, Ubezpieczający zobowiązany jest uzgodnić z KUKE zasady ewentualnej dalszej produkcji oraz dalszych działań związanych z wyprodukowanymi, lecz niedostarczonymi towarami oraz ew. kontynuacją ochrony. W tym celu należy przesłać korespondencję do KUKE na adres kontaktowy: bzr.kuke@kuke.com.pl, w tytule maile należy wpisać: ryzyko produkcji

22. W OWU PbG nie znalazłem informacji jak wygląda sytuacja w przypadku sankcji politycznych, które UE może nałożyć na Rosję na skutek ich dzisiejszej decyzji. Czy polisa również obejmuje ten przypadek?

Zdarzenia ubezpieczeniowe dla Ryzyka produkcji wskazane są w § 5 ust. 10 WS (o sankcjach mówi pkt 3, a o wojnie pkt 4).

Inne

23. Co w przypadku, gdy wszystkie wymagania dokumentowe są spełnione, a dowiadujemy się nagle, że Rosja dokonała „upaństwowienia” gospodarki? Czy w takim wypadku należności będą bezpieczne?

W tym przypadku chodzi o tzw. „upaństwowienie”, zgodnie z OWU PbG będzie to zdarzenie z ryzyka politycznego „decyzja kraju trzeciego” (§ 4 pkt 3 OWU PbG).

24. Czy w przyszłości z faktu zgłoszenia szkody na danym kontrahencie będą jakieś negatywne konsekwencje dla tych kontrahentów ukraińskich? Chodzi mi o „zabrudzoną historię płatniczą i kredytową”, czyli w przyszłości ograniczenia np. wysokości przyznawanych limitów ubezpieczeniowych? Czy mogą wystąpić negatywne konsekwencje dla nas czyli np. podwyższona składka ubezpieczenia ze względu na „szkodowość”?

Negatywne doświadczenia płatnicze (opóźnienia, windykacje) są zawsze uwzględniane w procesie oceny ryzyka Kontrahenta. W przypadku ubezpieczeń nierynkowych jakiekolwiek tego typu zdarzenia na pewno nie mają wpływu na stawkę za ubezpieczenie. Stawka jest taryfowa, nie podlega negocjacjom i nie może być indywidualnie ustalana dla Kontrahenta w zależności od oceny zwyczajów płatniczych.

Jeśli natomiast chodzi o ustalenie Limitu kredytowego, to negatywne doświadczenia płatnicze mogą mieć wpływ na jego wysokość lub – w skrajnych przypadkach – mogą spowodować odmowę ustalenia Limitu kredytowego.

Aktualna sytuacja w Ukrainie jest bardzo daleka od standardowej, zakładamy wzrost przypadków opóźnień płatniczych z uwagi na decyzje administracyjne Narodowego Banku Ukrainy. Obecna ocena ryzyka uwzględnia, że występujące opóźnienia mogą wynikać z nałożonego moratorium płatniczego, a nie kondycji finansowej samych przedsiębiorców.